Sunday, 15 September 2013

Άλλο Χαρά, Άλλο Ευδαιμονία

Άρθρο του Σουάμι Σεβαράτνα 

Δύσκολα θα βρείτε άνθρωπο ακόμα και σε μια πάμπτωχη χώρα του Τρίτου Κόσμου (ποτέ δεν κατάλαβα γιατί ποτέ δεν γίνεται λόγος για τον Δεύτερο ή Πρώτο Κόσμο) που να μην έχει δοκιμάσει τη χαρά με κάποιο τρόπο. Στα πέντε ταξίδια μου στην Ινδία πάντα με εντυπωσίαζε το γεγονός ότι ΟΛΑ τα παιδιά και ιδιαίτερα στα χωριά όπου η φτώχεια είναι δεδομένη, ήταν με τη χαρά της ζωής στο πρόσωπό τους (βλ. εικόνα). Μια χαρά που δεν την βρίσκεις στα παιδιά μιας δυτικής μεγαλούπολης. 


Η χαρά όμως πάει χέρι-χέρι με τη λύπη. Ένα κοινό παράδειγμα αυτής της μεγάλης αλήθειας που σημαδεύει τη δυαδικότητα, είναι το roller coaster των συναισθημάτων που βιώνει ένας οπαδός ποδοσφαιρικής ομάδας. Όταν βάζει γκολ η ομάδα του, η χαρά του κτυπάει «κόκκινο», ενώ όταν δέχεται γκολ, βυθίζεται στα βάραθρα της λύπης. Μπαίνοντας στην κατάσταση του οπαδισμού είναι βέβαιο ότι θα έχει κανείς αυτά τα ανεβο-κατεβάσματα. Τα έζησα όλα αυτά στην εφηβεία μου σε υπερθετικό βαθμό και στα 24 μου τα άφησα πίσω μου. 

Ένα άλλο κτυπητό παράδειγμα είναι οι συναισθηματικές μεταπτώσεις των επενδυτών στο Χρηματιστήριο. Ανεβαίνουν οι μετοχές, η χαρά κτυπάει κι αυτή limit up. Πέφτουν οι μετοχές, η λύπη κι απογοήτευση πάνε limit down. Εξαρτημένες καταστάσεις που έχουν ως βάση τους ότι για να αισθανθώ χαρά, κάτι πρέπει να γίνει στο εξωτερικό επίπεδο. Δηλαδή, δεν γίνεται να το φτιάξω αυτό μόνος μου, χωρίς βοήθεια από κάποιο εξωτερικό γεγονός. Αυτό είναι μια πλάνη, όπως ξέρει πολύ καλά όποιος έχει κάποια σημαντική (κι όχι περιστασιακή) θητεία στη Γιόγκα. 

Το ότι η Γιόγκα επέζησε τόσες χιλιάδες χρόνια, τουλάχιστον πέντε χιλιάδες, οφείλεται όχι τόσο στα πολύ καλά τεντώματα των Ασάνων, αυτό άλλωστε το κάνει και το Pilates, αλλά σ’αυτό που είναι το «βαρύ πυροβολικό» της, τα στάδια 5, 6, 7 και 8. Κι επειδή μπορεί να μην ξέρετε τι ακριβώς είναι αυτά τα λεγόμενα ανώτερα στάδια, συνεχίστε να διαβάζετε. Αυτά τα ανώτερα στάδια είναι απίθανο να τα βρείτε στα γυμναστήρια. Άλλωστε ο πελάτης ενός γυμναστηρίου δεν τα ζητάει. Εκεί απλώς θα πάει κανείς για να τεντώσει το «κορμί» του (για κάποιο λόγο δεν το λένε ποτέ σώμα, αλλά πάντα ‘κορμί’) λες και δεν υπάρχει τίποτα άλλο να τεντώσει, όπως π.χ. το νου του, ο οποίος επίσης μπορεί να χρειάζεται 'σύσφιξη'. 

Το στάδιο 5 έχει να κάνει με το αποτράβηγμα των αισθήσεων από τα εξωτερικά αντικείμενα. Ένα εγχείρημα μεγάλης δυσκολίας για έναν δυτικό άνθρωπο, καθώς έχει μεγαλώσει μέσα σ’ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από εξωστρέφεια. Η Γιόγκα δεν χάνει ευκαιρία να τονίζει ξανά και ξανά ότι όλο το ενδιαφέρον είναι προς τα μέσα. Εκεί θα βρει κανείς όλες τις απαντήσεις στα αγωνιώδη υπαρξιακά ερωτήματα. Τώρα αν δεν σας απασχολούν υπαρξιακά ερωτήματα, εγώ δεν σας φταίω τίποτα. Όπως στρώσεις, έτσι θα ξαπλώσεις. Χωρίς στοιχειώδη αναζήτηση στα υπαρξιακά, είναι κανείς βέβαιο ότι θα ζει επιφανειακά, με αποτέλεσμα να είναι «φτερό στον άνεμο».    

Το θρυλικό Αποτράβηγμα των Αισθήσεων οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στο στάδιο 6 που είναι η Συγκέντρωση. Η ικανότητα συγκέντρωσης του μέσου ανθρώπου σύμφωνα με έρευνες που έγιναν σχετικά, είναι (κρατηθείτε) μόλις 3-5 δευτερόλεπτα. Μετά από αυτό το διάστημα, ο κακο-μαθημένος νους παρεμβαίνει και στρέφει την προσοχή σε κάτι άλλο, σχεδόν πάντα κάτι άσχετο με το αντικείμενο που επιλέξατε να συγκεντρωθείτε. Το θέμα λοιπόν είναι τι κάνουμε μπροστά στη διαπιστωμένη αυτή τάση του νου. Η Γιόγκα παρέχει τα αναγκαία εργαλεία και είναι στο χέρι σας να τα αξιοποιήσετε. 

Ένας έμπειρος εκπαιδευτής σκύλων ξέρει πολύ καλά για ποιο πράγμα μιλάω. Αρχικά, ο σκύλος κάνει ό,τι θέλει ανεξέλεγκτα, κυρίως επειδή ο κύριός του του έχει αδυναμία και δεν κάνει τίποτα που μπορεί να δυσαρεστήσει τον σκύλο του. Με ένα έξυπνο σύστημα ανταμοιβών, ο σκύλος γρήγορα καταλαβαίνει ποιο είναι το συμφέρον του και συμμορφώνεται. Κάτι ανάλογο πρέπει να κάνουμε κι εμείς με το νου μας, ο οποίος είναι εξ ορισμού ταγμένος στο ρόλο του υπηρέτη κι όχι του αφέντη. Ο αφέντης είστε εσείς, μόνο που δεν σας πολυ-εμπνέει ο ρόλος του επιβλέποντος. Αν ένας προϊστάμενος σε μια υπηρεσία δεν κάνει κανένα έλεγχο στους υπαλλήλους του, αυτοί είναι βέβαιο ότι θα λουφάρουν, κάνοντας τα δικά τους κι όχι αυτό για το οποίο πληρώνονται. 

Όταν τελειοποιηθείτε στη συγκέντρωση, σας περιμένει στο 7ο στάδιο ο διαλογισμός. Το πέρασμα από τη συγκέντρωση στο διαλογισμό είναι σχεδόν αόρατο. Μπορεί να μην το συνειδητοποιήσετε, παρά μόνο όταν έχετε μπει πλέον βαθιά στον διαλογισμό. Μια υπέροχη εμπειρία, που δυστυχώς ο μέσος άνθρωπος δεν βιώνει ποτέ κι ούτε την κυνηγάει, γιατί δεν ξέρει καν ότι υπάρχει. 

Το αποκορύφωμα του διαλογισμού είναι το Σαμάντι, το 8ο στάδιο της αυτό-πραγμάτωσης ή φώτισης. Μπορούμε να βοηθηθούμε στην προσέγγιση αυτού του θέματος, από το ότι όλοι μας χωρίς εξαίρεση πριν ξεκινήσουμε αυτό το ταξίδι που είναι η ζωή, βρισκόμασταν σε μια τέλεια κατάσταση υπέρτατης ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΣ που είναι απόρροια της ΕΝΟΤΗΤΑΣ. Στην κατάσταση αυτή, που είχα την ευτυχία να βρεθώ για δύο μήνες, όλα είναι όπως θάπρεπε να είναι, μια ανείπωτη αρμονία των πάντων. Δεν υπάρχει τίποτα που θα μπορούσε να την κάνει καλύτερη. Μια απίστευτη ευδαιμονική πληρότητα. Δεν επηρεάζεται από το ότι δίπλα μπορεί να συντελείται ένα όργιο διαφθοράς. 

Μα πως μπορεί να γίνει αυτό; Είμαι βέβαιος ότι αυτό το ερώτημα δεν γίνεται να μην σας προκύψει. Μοιάζει με απονέκρωση των αισθήσεων. Ακριβώς το αντίθετο. Οι «κεραίες» σας δεν έχουν χάσει τίποτα σε ευαισθησία. Απλώς είστε στο σημείο εκείνο της εξέλιξης που μπορείτε να δείτε πίσω από τη διαφθορά ή το χάος. Να δείτε πού οδηγούν όλα αυτά, έχοντας πρόσβαση στην ευρύτερη εικόνα των πραγμάτων. 

Αυτά για σήμερα. Καλημέρα σε όλους. Και να θυμάστε ότι τα καλύτερα δεν ήλθαν ακόμη. Μερικά από αυτά σας περιμένουν Ήρας 36, Γλυφάδα. 



Σουάμι Σεβαράτνα
Yogaspirit, Ήρας 36, Τηλ.: 210 - 96 81 793   και   6986 – 700 663